Istraživanje je jedan krak Nurses' Health study II (NHS) na 79500 žena bez kardiovaskularnih bolesti (KVB), raka ili dijabetesa u anamnezi. Ispitanice su prijavile neregularne ili produljene cikluse u razdoblju od 14-46 godina. Praćene su tijekom 24 godine u kojima je zabilježeno 1975 prijevremene smrti (rak, KVB, ostali uzroci). Prosječna dob početkom istraživanja bilo je 37,7 godina. Prijavljeni ciklusi bili su normalni (26-31) dan, iregularni ili dulji od 40 dana.
Neregularni ciklusi i produljeni ciklusi (oligomenoreje) pokazali su se dobrim prediktorima (markeri) prijevremeni smrtnosti od raznih bolesti. Te su povezanosti bile:
Najčešća je preuranjena kardiovaskularna smrt (+60%), uvećana dodatno i uz pušenje duhana. Što je ciklus dulji, a poremećaj izraženiji, viši je rizik za kronične bolesti: hipertenzija, koronarna srčana bolest (CHD), dislipidemija, tip 2 dijabetes i rak.
Manson, je te nalaze pojednostavila, uz tvrdnju da izraženije oligomenoreje (ciklus dulji od 40 dana) u srednjoj dobi, povisuju rizik prerane smrti za 30-40%. Trajni poremećaj ciklusa donosi i najviši rizik.
Zašto je to tako? Smatra se da su poremećaji ciklusa najčešći uz sindrom policističnih jajnika (PCOS- polycystic ovary syndrome), posebno ako je udružen s debljinom. Oko 60-70% PCOS pacijentica je debelo (BMI> 30kg/m2), a 50% ih bilježi centralnu (visceralnu) debljinu. U toj populaciji redovito su ciklusi poremećeni:
- kasna menarha 50>#/span###
- anovulacije 70-80>#/span###
- oligomenoreje (ciklus > 35 dana) 65>#/span###
- amenoreja 15-20>#/span###
Znači da 85% pacijentica s PCOS ima neregularan ciklus. Kada je BMI >35 kg/m2 5 puta je češći dugačak ciklus. Gotovo sve debele PCOS pacijentice imaju inzulinsku rezistenciju (IR). U takvim okolnostima pacijentice s težim poremećajima menstrualnog ciklusa (≈PCOS) imaju niz metaboličkih i zdravstvenih rizika:
 | |
Žene s iregularnim ciklusom imaju 3 puta češće abnormalna krvarenja iz uterusa (kiretaže). Rizici za CHD (koronarnu bolest) i CVI (moždani udar) su tri puta češći nego u normalnoj populaciji (OR 3,2- CI 2,47- 4,13). Povišen je rizik za patologiju endometrija i više vrsta raka. Češći su miomi i endometrioza (bez konsenzusa o tom riziku).
LITERATURA
- Wang Y i sur. BMJ, 371, 2020.
- Manson J. Medscape, NOV. 2020
- Hart, JCEM, 2015.
- Moran, HR, 2010.
- Šimunić i sur., 2021.
